สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ องค์ที่สิบแปด 37
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ องค์ที่สิบแปด 37
**** สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ พระนามเดิม วาสน์ ฉายา วาสโน เป็นสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พระองค์ที่18 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สถิต ณ.วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร ทรงดำรงตำแหน่งเมื่อปี พ.ศ.2517 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงอยู่ในตำแหน่ง 14 พรรษา สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่27 เดือนสิงหาคม พ.ศ.2531 สิริพระชันษา 91ปี 178วันสมเด็จพระสังฆราชเจ้ากรมหลวงชินวราลงกรณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
*** สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ดำรงพระยศ พ.ศ.2517 - พ.ศ.2531 สถาปนา วันที่22 เดือนมิถุนายน พ.ศ.2517 วัดพระศรีรัตนศาสดาราม*** ก่อนหน้า สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (ปุ่น ปุณฺณสิริ) ถัดไป สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร
*** พรรษา 70พรรษา สถิต ณ.วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร ศาสนาพุทธ นิกาย ธรรมยุติกนิกาย
*** ประสูติ วันที่2 เดือนมีนาคม พ.ศ.2440 จังหวัดพระนครศรีอยุธยา วาสน์สิ้นพระชนม์ วันที่27 เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2531 พระชนมายุ 9 ปี โรงพยาบาลศิริราช
*** พระชนก ผาด นิลประภา
*** พระชนนี บาง นิลประภา
ธรรมเนียมพระยศของ สมเด็จพระสังฆราชเจ้ากรมหลวงชินวราลงกรณ
ตราประจำพระองค์
การทูล ใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตน ข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับ พะย่ะค่ะ/เพคะ
ลำดับโปเจียม เสมอศักดิ์พระอนุวงศ์ชั้นพระเจ้าวรวงศ์เธอ ทรงกรม
ประสูติ
*** สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ มีพระนามเดิมว่ามัทรี นิลประภา ภายหลังเปลี่ยนพระนามเป็น วาสน์ ประสูติเมื่อวันที่2 เดือนมีนาคม พ.ศ.2440 เวลา 19.33 นาฬิกา ที่ตำบลบ่อโพง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นบุตรคนโตของพระชนกผาดและพระชนนีบาง นิลประภาอุปสมบท
*** พระองค์ได้บรรพชา ณ.วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เมื่อวันที่22 เดือนมีนาคม พ.ศ.2455 โดยมีสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ ครั้งทรงกรมหมื่น เป็นพระอุปัชฌาย์ พระวินัยมุนี (แปลก วุฑฺฒิญาโณ) เป็นพระศีลาจารย์ แล้วอุปสมบทเป็นพระภิกษุ ในวันที่2 เดือนกรกฎาคม พ.ศ.2461 โดยมีสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ เป็นพระอุปัชฌาย์ พระวินัยมุนี ปลก วุฑฺฒิญาโณ) เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระญาณดิลก (รอด วราสโย) วัดเสนาสนาราม พระนครศรีอยุธยา เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า วาสโนการศึกษา
*** เมื่ออุปสมบทแล้วได้ศึกษาพระปริยัติธรรมจนสอบได้ตามลำดับดังนี้*** พ.ศ.2458 นักธรรมชั้นตรี
*** พ.ศ.2459 สอบได้เปรียญธรรม 3ประโยค (ได้รับพระราชทานพัดใบตาลพื้นแพรเขียวประดับเลื่อม เมื่อวันที่17 เดือนธันวาคม
*** พ.ศ.2460 ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหยสูรยพิมาน
*** พ.ศ.2461 สอบได้นักธรรมชั้นโท
*** พ.ศ.2470 สอบได้เปรียญธรรม 4 ประโยค
*** พ.ศ.2461 สอบได้นักธรรมชั้นโท
*** พ.ศ.2470 สอบได้เปรียญธรรม 4 ประโยค
ลำดับสมณศักดิ์ พระกรณียกิจ
*** พ.ศ.2466 เป็นพระครูฐานานุกรมในสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัตน์ ที่ พระครูธรรมธร และพระครูวิจิตรธรรมคุณ ตามลำดับ *** พ.ศ.2477 เป็นพระราชาคณะปลัดซ้ายฐานานุกรมในสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ ที่ พระจุลคณิศร สัทธรรมนิติธรมหาเถราธิการ คณกิจบรรหารธุรการี สมุหบดีศรีธรรมภาณกาจารย์
*** พ.ศ.2489 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชกวี นรสีหพจนปิลันธน์ คันถรจนาบัณฑิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
*** พ.ศ.2490 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพโมลี ตรีปิฎกธาดา มหากถิกสุนทร ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
*** พ.ศ.2492 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมปาโมกข์ ยุตตโยคญาณดิลก ไตรปิฎกธารี ธรรมวาที ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
*** พ.ศ.2500 เป็นรองสมเด็จพระราชาคณะที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ญาณวิสุทธิจริยาปริณายก ตรีปิฎกคุณาลังการ นานานสถานราชคมนีย์ สาธุการีธรรมากร สุนทรศีลาทิขันธ์
*** พ.ศ.2506 เป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุล สุนทรนายก ตรีปิฎกวิทยาคุณ วิบุลคัมภีรญาณสุนทร ธรรมิกคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัณยวาสี
*** พ.ศ.2517 เป็นสมเด็จพระสังฆราชที่ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สุขุมธรรมวิธานธำรง สกลมหาสงฆปริณายก ตรีปิฎกคัมภีรญาณ วาสนภิธานสังฆวิสุต ปาวจนุตตมโสภณ ภัทรผลสาธารณูปกร ชินวรวงศวิวัฒ พุทธบริษัทคารวสถาน วิจิตรปฏิภาณพัฒนคุณ วิบุลศีลสมาจารวัตรสุนทร บวรธรรมบพิตร สมเด็จพระสังฆราช
*** วันที่28 เดือนกรกฎาคม พ.ศ.2562 ทรงได้รับการสถาปนาพระอัฐิเป็น สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ ธรรมาภรณคุณวิจิตรปฏิภาณ สุขุมธรรมวิธานธำรง อริยวงศาคตญาณวิมล สกลมหาสงฆปริณายก ตรีปิฎกคัมภีรญาณบัณฑิต วชิราลงกรณนริศหิโตปัธยาจารย์ วาสนภิธานสังฆวิสุต ปาวจนุตตมพิศาล นิทัศนนิทานนิพนธปรีชา ปาวจนุตตมโสภณ ภัทรผลสาธารณูปการ วิมลศีลสมาจารวัตรสุนทร สรรพคณิศรมหาสังฆาธิบดี ศรีสมณุดมบรมบพิตร
*** พ.ศ.2481 เป็นกรรมการคณะธรรมยุต
*** พ.ศ.2485 เป็นกรรมการมหามงกุฎราชวิทยาลัย เป็นคณาจารย์เอกทางรจนาพระคัมภีร์ และเป็นสมาชิกสภาสังฆสภา
*** พ.ศ.2486 เป็นผู้ช่วยเจ้าคณะตรวจการภาคกลาง และภาค 2 เป็นเจ้าคณะอำเภอพระนคร และเป็นกรรมการการสังคายนาพระธรรมวินัย
*** พ.ศ.2491 เป็นเจ้าอาวาสวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และเป็นเจ้าคณะตรวจการณ์ภาค 1
*** พ.ศ.2493 เป็นสังฆมนตรีช่วยว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวโร) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2489 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชกวี นรสีหพจนปิลันธน์ คันถรจนาบัณฑิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
*** พ.ศ.2490 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพโมลี ตรีปิฎกธาดา มหากถิกสุนทร ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
*** พ.ศ.2492 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมปาโมกข์ ยุตตโยคญาณดิลก ไตรปิฎกธารี ธรรมวาที ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
*** พ.ศ.2500 เป็นรองสมเด็จพระราชาคณะที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ญาณวิสุทธิจริยาปริณายก ตรีปิฎกคุณาลังการ นานานสถานราชคมนีย์ สาธุการีธรรมากร สุนทรศีลาทิขันธ์
*** พ.ศ.2506 เป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุล สุนทรนายก ตรีปิฎกวิทยาคุณ วิบุลคัมภีรญาณสุนทร ธรรมิกคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัณยวาสี
*** พ.ศ.2517 เป็นสมเด็จพระสังฆราชที่ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สุขุมธรรมวิธานธำรง สกลมหาสงฆปริณายก ตรีปิฎกคัมภีรญาณ วาสนภิธานสังฆวิสุต ปาวจนุตตมโสภณ ภัทรผลสาธารณูปกร ชินวรวงศวิวัฒ พุทธบริษัทคารวสถาน วิจิตรปฏิภาณพัฒนคุณ วิบุลศีลสมาจารวัตรสุนทร บวรธรรมบพิตร สมเด็จพระสังฆราช
*** วันที่28 เดือนกรกฎาคม พ.ศ.2562 ทรงได้รับการสถาปนาพระอัฐิเป็น สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ ธรรมาภรณคุณวิจิตรปฏิภาณ สุขุมธรรมวิธานธำรง อริยวงศาคตญาณวิมล สกลมหาสงฆปริณายก ตรีปิฎกคัมภีรญาณบัณฑิต วชิราลงกรณนริศหิโตปัธยาจารย์ วาสนภิธานสังฆวิสุต ปาวจนุตตมพิศาล นิทัศนนิทานนิพนธปรีชา ปาวจนุตตมโสภณ ภัทรผลสาธารณูปการ วิมลศีลสมาจารวัตรสุนทร สรรพคณิศรมหาสังฆาธิบดี ศรีสมณุดมบรมบพิตร
งานพระศาสนา
***** พระองค์ได้บริหารงานพระศาสนา ในการคณะสงฆ์มาโดยตลอดเป็นอันมาก พอประมวลได้ดังนี้*** พ.ศ.2481 เป็นกรรมการคณะธรรมยุต
*** พ.ศ.2485 เป็นกรรมการมหามงกุฎราชวิทยาลัย เป็นคณาจารย์เอกทางรจนาพระคัมภีร์ และเป็นสมาชิกสภาสังฆสภา
*** พ.ศ.2486 เป็นผู้ช่วยเจ้าคณะตรวจการภาคกลาง และภาค 2 เป็นเจ้าคณะอำเภอพระนคร และเป็นกรรมการการสังคายนาพระธรรมวินัย
*** พ.ศ.2491 เป็นเจ้าอาวาสวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม และเป็นเจ้าคณะตรวจการณ์ภาค 1
*** พ.ศ.2493 เป็นสังฆมนตรีช่วยว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวโร) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2494 เป็นเจ้าคณะธรรมยุต ผู้ช่วยภาค1 - ภาค2 - ภาค6 และเป็นเจ้าคณะจังหวัด พระนคร-สมุทรปราการ และนครสวรรค์
*** พ.ศ.2494 เป็นสังฆมนตรีช่วยว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีพระศาสนโศภน (จวน อุฏฺฐายี) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2498 เป็นสังฆมนตรีช่วยว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีสมเด็จพระวันรัต (ปลด กิตฺติโสภโณ) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2503 เป็นสังฆมนตรีว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (จวน อุฏฺฐายี) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2504 เป็นผู้รักษาการณ์ในตำแหน่งเจ้าคณะธรรมยุต ภาค 1 - ภาค2 - ภาค6 และเป็นอุปนายกกรรมการมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัยฯ
*** นายกกรรมการและนายกสภาการศึกษา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
*** พ.ศ.2494 เป็นสังฆมนตรีช่วยว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีพระศาสนโศภน (จวน อุฏฺฐายี) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2498 เป็นสังฆมนตรีช่วยว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีสมเด็จพระวันรัต (ปลด กิตฺติโสภโณ) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2503 เป็นสังฆมนตรีว่าองค์การสาธารณูปการ ซึ่งมีสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (จวน อุฏฺฐายี) เป็นสังฆนายก
*** พ.ศ.2504 เป็นผู้รักษาการณ์ในตำแหน่งเจ้าคณะธรรมยุต ภาค 1 - ภาค2 - ภาค6 และเป็นอุปนายกกรรมการมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัยฯ
*** นายกกรรมการและนายกสภาการศึกษา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
*** เจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุต
*** ประธานการศึกษาของคณะสงฆ์
*** ประธานกรรมการมหาเถรสมาคม
*** ประธารกรรมการมูลนิธิส่งเสริมกิจการศาสนา และมนุษยธรรม
*** เป็นองค์อุปถัมภ์ในกิจการด้านการพระศาสนา และการสงเคราะห์ในด้านต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก เช่น มูลนิธิสังฆประชานุเคราะห์ สัมมาชีวศิลปมูลนิธิ ศูนย์และชมรมพุทธศาสนาในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ โรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถร) สถานสงเคราะห์คนชราวาสนเวศน์ และมูลนิธิสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถร) เป็นต้น
*** การบรรยายธรรม ได้จัดให้มีพระธรรมเทศนาประจำวันธรรมสวนะในพระอุโบสถเป็นประจำ การบรรยายสวดมนต์มีคำนำแปล ณ สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ประจำวันพระแรม 8 ค่ำ ตั้งแต่ปีพ.ศ.2498 ถึง พ.ศ.2517
*** การตรวจเยี่ยมพุทธศาสนิกชนทั่วประเทศทั้ง 73จังหวัด เพื่อรับทราบปัญหาต่าง ๆ ที่จะได้นำมาปรับปรุงแก้ไขให้ดีขึ้นต่อไป
*** การแต่งหนังสือและบทความต่าง ๆ เพื่อสอนพระพุทธศาสนาในระดับต่าง ๆ ไว้เป็นจำนวนมาก
*** ทรงสร้างและให้ความอุปถัมภ์ในการสร้างวัด โรงเรียน โรงพยาบาล และสาธารณสถานต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก เช่น วัดแสงธรรมสุทธาราม จังหวัดนครสวรรค์ วัดโพธิทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อาคารเรียนโรงเรียนประชาบาลวัดสระกะเทียม นครปฐม โรงเรียนประชาบาลวัดโพธิ์ทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถระ) จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ศาลาบำเพ็ญบุญ วัดเสนาสนาราม หอนาฬิกา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ศาลาที่พักริมทางหลวง 8แห่ง ศาลาทรงไทยหน้าพระวิหารพระมงคลบพิตร 2 หลัง และสถานสงเคราะห์คนชราวาสนเวศน์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สิ่งก่อสร้างสุดท้ายคือ โรงเรียนวัดราชบพิธแห่งใหม่ ในที่ดินที่กองทัพบกยกให้ เนื่องในวโรกาสพระชนมายุครบ 90 พรรษา งานสร้างพุทธมณฑล ให้สำเร็จเสร็จทันในมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนมพรรษา 5รอบ ในปีพ.ศ.2530 เป็นผลงานสำคัญของพระองค์ที่เริ่มตั้งแต่ปีพ.ศ.2521
*** ในปีพ.ศ.2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงสถาปนาพระอัฐิของสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (วาสน์ วาสโน) ในฐานะพระราชอุปัธยาจารย์เมื่อครั้งทรงผนวช ขึ้นเป็น สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ ในการนี้ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เจ้าพนักงานจัดฉัตรตาดเหลือง 5ชั้น ถวายกางกั้นพระรูปบรรจุพระสรีรางคาร ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม กับทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้แบ่งพระอัฐิบรรจุลงพระโกศทองคำ เชิญมาประดิษฐานในหอพระนาก วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เพื่อเป็นที่ทรงสักการบูชาและทรงบำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายในพระฐานะพระบุพการีทางธรรมสืบไป
*** อุปสมบท ณ วัดราชบพิธสถิตมหามาราม เมื่อวันที่2 เดือนกรกฎาคม พ.ศ.2461 สมเด็จพระสังราชเจ้าพระองค์นั้นเป็นพระอุปัชฌายะ พระวินัยมุนี (แปลก วุฑฺฒิญาโณ) วัดราชบพิธ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระญาณดิลก (รอด วราสโย) วัดเสนาสนาราม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นศีลาจารย์ มีพระฉายาว่า วาสโน
*** สถาบันทางศึกษาทางพระพุทธศาสนา ได้ทูนถวายปริญญาดุษฏีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ 2สถาบัน และรัฐบาลอินเดียได้อนุมัติปริญญาดุษฏีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาอักษรศาสตร์ โดยมหาวิทยาลัยพาราณสี ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยของรัฐบาลกลาง เป็นผู้ดำเนินการประกอบพิธีทูลถวาย
*** วันที่18 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2465 เป็นพระครูโฆสิตสุทธสร
*** วันที่28 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2466 เป็นพระครูธรรมธร
*** วันที่26 เดือนตุลาคม พ.ศ2466 เป็นพระครูวิจิตรธรรมคุณ (ตำแหน่งฐานานุกรมของพระเจ้า วรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)
*** วันที่6 เดอนพฤศจิกายน พ.ศ.2477 เป็นพระจุลคณิศร พระราชาคณะสามัญปลัดซ้ายของพระเจ้า วรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)
*** วันที่1 เดือนมีนาคม พ.ศ.2489 เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชกวี
*** วันที่8 เดือนมิถุนายน พ.ศ.2490 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพโมลี
*** วันที่5 เดือนธันวาคม พ.ศ.2492 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมปาโมกข์
*** วันที่5 เดือนธันวาคม พ.ศ.2500 เป็นรองสมเด็จพระราชาคณะ ที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์
*** วันที่4 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2506 เป็นสมเด็จพระราชาคณะ ที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
*** วันที่22 เดือนมิถุนายน พ.ศ.2517 ทรงพระกรุณาโปรดฯ สถาปนาเป็น สมเด็จพระอริยวงศา คตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
*** สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสนมหาเถระ) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก สิริรวมพระชันษาได้ 90ปี 5 เดือน 25วัน ทรงเป็นสมเด็จพระสังฆราชที่มีพระชนมายุสูงที่สุดในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ และทรงดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราช 14ปี 2เดือน 5วัน จึงทรงดำรงตำแหน่งนานที่สุดในรัชกาลปัจจุบัน
*** ประธานการศึกษาของคณะสงฆ์
*** ประธานกรรมการมหาเถรสมาคม
*** ประธารกรรมการมูลนิธิส่งเสริมกิจการศาสนา และมนุษยธรรม
*** เป็นองค์อุปถัมภ์ในกิจการด้านการพระศาสนา และการสงเคราะห์ในด้านต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก เช่น มูลนิธิสังฆประชานุเคราะห์ สัมมาชีวศิลปมูลนิธิ ศูนย์และชมรมพุทธศาสนาในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ โรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถร) สถานสงเคราะห์คนชราวาสนเวศน์ และมูลนิธิสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถร) เป็นต้น
งานเผยแผ่ศาสนธรรม
*** งานเผยแผ่ศาสนธรรม นับว่าเป็นงานหลักที่ทรงกระทำเป็นพื้นฐานอย่างต่อเนื่อง ในรูปแบบต่าง ๆ กล่าวคือ การสังคายนาพระธรรมวินัย ตรวจชำระพระไตรปิฎก ในการสมัยสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200ปี นับเป็นครั้งที่3 ของประเทศไทย*** การบรรยายธรรม ได้จัดให้มีพระธรรมเทศนาประจำวันธรรมสวนะในพระอุโบสถเป็นประจำ การบรรยายสวดมนต์มีคำนำแปล ณ สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย ประจำวันพระแรม 8 ค่ำ ตั้งแต่ปีพ.ศ.2498 ถึง พ.ศ.2517
*** การตรวจเยี่ยมพุทธศาสนิกชนทั่วประเทศทั้ง 73จังหวัด เพื่อรับทราบปัญหาต่าง ๆ ที่จะได้นำมาปรับปรุงแก้ไขให้ดีขึ้นต่อไป
*** การแต่งหนังสือและบทความต่าง ๆ เพื่อสอนพระพุทธศาสนาในระดับต่าง ๆ ไว้เป็นจำนวนมาก
งานสาธารณูปการ
*** งานสาธารณูปการ การตั้งมูลนิธิต่างๆ เพื่อบำรุงพระอาราม*** ทรงสร้างและให้ความอุปถัมภ์ในการสร้างวัด โรงเรียน โรงพยาบาล และสาธารณสถานต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก เช่น วัดแสงธรรมสุทธาราม จังหวัดนครสวรรค์ วัดโพธิทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อาคารเรียนโรงเรียนประชาบาลวัดสระกะเทียม นครปฐม โรงเรียนประชาบาลวัดโพธิ์ทอง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถระ) จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ศาลาบำเพ็ญบุญ วัดเสนาสนาราม หอนาฬิกา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ศาลาที่พักริมทางหลวง 8แห่ง ศาลาทรงไทยหน้าพระวิหารพระมงคลบพิตร 2 หลัง และสถานสงเคราะห์คนชราวาสนเวศน์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สิ่งก่อสร้างสุดท้ายคือ โรงเรียนวัดราชบพิธแห่งใหม่ ในที่ดินที่กองทัพบกยกให้ เนื่องในวโรกาสพระชนมายุครบ 90 พรรษา งานสร้างพุทธมณฑล ให้สำเร็จเสร็จทันในมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนมพรรษา 5รอบ ในปีพ.ศ.2530 เป็นผลงานสำคัญของพระองค์ที่เริ่มตั้งแต่ปีพ.ศ.2521
งานพระนิพนธ์
*** งานพระนิพนธ์ ทรงนิพนธ์หนังสือและบทความต่างๆ ทั้ง ร้อยแก้ว และร้อยกรองไว้เป็นจำนวนมาก เช่น ทิศ 6 สังคหวัตถุ 4 สัมปรายิกัตถประโยชน์ วัดของบ้าน พุทธศาสนคุณ พัฒนาใจ บุคคลหาได้ยาก มรดกชีวิต ความเติบโต วาสนาสอนน้อง จดหมายถึงพ่อ วาทแห่งวาสน์ คำกลอนสอนใจ วาสนคติ นิราศ 2 ปี สวนดอกสร้อย สักวาปฏิทิน กลอนปฏิทิน อาจารย์ดี สมพรปาก คน - ฆัง เรือ - สมาคม วัยที่เขาหมดสงสาร และบทความเรื่องบันทึกศุภาสินี เป็นต้นสิ้นพระชนม์
*** สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ สิ้นพระชนม์ด้วยพระโรคปับผาสะอักเสบ พระหทัยวาย ณ.โรงพยาบาลศิริราช เมื่อวันที่27 เดือนสิงหาคม พ.ศ.2531 เวลา 16:50 นาฬิกา สิริพระชันษา 91ปี 178วัน สำนักนายกรัฐมนตรีได้ประกาศถวายความอาลัยโดยให้สถานราชการทุกแห่งลดธงลงครึ่งเสาเป็นเวลา 3 วัน และข้าราชการไว้ทุกข์เป็นเวลา 15วันได้รับพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันเสาร์ที่18 เดือนมีนาคม พ.ศ.2532 ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส*** ในปีพ.ศ.2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงสถาปนาพระอัฐิของสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (วาสน์ วาสโน) ในฐานะพระราชอุปัธยาจารย์เมื่อครั้งทรงผนวช ขึ้นเป็น สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ ในการนี้ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เจ้าพนักงานจัดฉัตรตาดเหลือง 5ชั้น ถวายกางกั้นพระรูปบรรจุพระสรีรางคาร ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม กับทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้แบ่งพระอัฐิบรรจุลงพระโกศทองคำ เชิญมาประดิษฐานในหอพระนาก วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เพื่อเป็นที่ทรงสักการบูชาและทรงบำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายในพระฐานะพระบุพการีทางธรรมสืบไป
ชาตกาลและชาติภูมิ
*** สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสน์ วาสนมหาเถระ) ท่านบิดาชื่อ บาง นิลประภา ท่านมารดาชื่อ ผาด นิลประภา เป็นบุตรคนที่1 ในจำนวน 3คน ประสูติเมื่อวันพุธขึ้น 11ค่ำ เดือน4 ปีระกา ตรงกับวันที่2 เดือนมีนาคม พ.ศ.2440 เวลา 19.33นาฬิกา ที่บ้านตำบลบ่อโพง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยาบรรพชา-อุปสมบท
*** บรรพชาเป็นสามเณรเมื่ออายุ 16ปี ณ.วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม กรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่22 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2455 พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ทรงเป็นพระอุปัชฌายะ พระวินัยมุนี (แปลก วุฑฺฒิญาโณ) วัดราชบพิธ เป็นศีลาจารย์ บรรพชาอยู่จนครบอุปสมบท*** อุปสมบท ณ วัดราชบพิธสถิตมหามาราม เมื่อวันที่2 เดือนกรกฎาคม พ.ศ.2461 สมเด็จพระสังราชเจ้าพระองค์นั้นเป็นพระอุปัชฌายะ พระวินัยมุนี (แปลก วุฑฺฒิญาโณ) วัดราชบพิธ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระญาณดิลก (รอด วราสโย) วัดเสนาสนาราม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นศีลาจารย์ มีพระฉายาว่า วาสโน
การศึกษา
*** เมื่อเยาว์วัยได้ศึกษาภาษาไทยที่วัดข้างบ้าน และที่โรงเรียนตัวอย่างมณฑลอยุธยา พ.ศ.2453 สอบเทียบได้ชั้นมัธยมปีที่2
*** บรรพชาอุปสมบทแล้ว ได้ศึกษาปริยัติธรรมตามลำดับ สอบได้เปรียญ 4ประโยค*** สถาบันทางศึกษาทางพระพุทธศาสนา ได้ทูนถวายปริญญาดุษฏีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ 2สถาบัน และรัฐบาลอินเดียได้อนุมัติปริญญาดุษฏีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาอักษรศาสตร์ โดยมหาวิทยาลัยพาราณสี ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยของรัฐบาลกลาง เป็นผู้ดำเนินการประกอบพิธีทูลถวาย
สมณศักดิ์
*** ได้ทรงดำรงสมณศักดิ์ชั้นต่างๆ โดยลำดับดังนี้*** วันที่18 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2465 เป็นพระครูโฆสิตสุทธสร
*** วันที่28 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2466 เป็นพระครูธรรมธร
*** วันที่26 เดือนตุลาคม พ.ศ2466 เป็นพระครูวิจิตรธรรมคุณ (ตำแหน่งฐานานุกรมของพระเจ้า วรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)
*** วันที่6 เดอนพฤศจิกายน พ.ศ.2477 เป็นพระจุลคณิศร พระราชาคณะสามัญปลัดซ้ายของพระเจ้า วรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)
*** วันที่1 เดือนมีนาคม พ.ศ.2489 เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชกวี
*** วันที่8 เดือนมิถุนายน พ.ศ.2490 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพโมลี
*** วันที่5 เดือนธันวาคม พ.ศ.2492 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมปาโมกข์
*** วันที่5 เดือนธันวาคม พ.ศ.2500 เป็นรองสมเด็จพระราชาคณะ ที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์
*** วันที่4 เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2506 เป็นสมเด็จพระราชาคณะ ที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
*** วันที่22 เดือนมิถุนายน พ.ศ.2517 ทรงพระกรุณาโปรดฯ สถาปนาเป็น สมเด็จพระอริยวงศา คตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
ทรงพระประชวรและสิ้นพระชนม์
*** เจ้าพระคุณ สมเด็จพระสังฆราช ทรงพระประชวรด้วยพระปับผาสะอักเสบ ตั้งแต่วันที่29 เดือนมิถุนายน พ.ศ.2531 ได้เข้าประทับรักษาพระองค์ ณ.โรงพยาบาลศิริราช ต่อมาทรงมีภาวะพระหทัยวายจากเส้นพระโลหิตตีบและกล้ามเนื้อพระหทัยบางส่วนไม่ทำงาน คณะแพทย์ได้ถวายการรักษาพยาบาลอย่างเต็มที่ แต่ในที่สุดก็ได้สิ้นพระชนม์ด้วยพระอาการสงบ เมื่อวันเสาร์ที่ 27 เดือนสิงหาคม พ.ศ.253 เวลา 16.50 นาฬิกา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่9) ทรงทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทด้วยความเศร้าสลดพระราชฤทัยอย่างยิ่ง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ไว้ทุกข์ในราชสำนัก 15วัน และโปรดเกล้าฯ ให้ประดิษฐานพระศพไว้ ณ พระวิหารวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายและถวายพระเกียรติยศตามพระราชประเพณีทุกประการ รัฐบาลได้ประกาศให้สถานที่ราชการทุกแห่งลดธงครึ่งเสา ๓ วัน และให้ข้าราชการไว้ทุกข์ 15วัน*** สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสนมหาเถระ) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก สิริรวมพระชันษาได้ 90ปี 5 เดือน 25วัน ทรงเป็นสมเด็จพระสังฆราชที่มีพระชนมายุสูงที่สุดในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ และทรงดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราช 14ปี 2เดือน 5วัน จึงทรงดำรงตำแหน่งนานที่สุดในรัชกาลปัจจุบัน
พระอนุสาวรีย์แห่งสุดท้าย
*** เจ้าพระคุณ สมเด็จพระสังฆราช ทรงพึงพระทัยที่จะสร้างหรือปฏิสังขรณ์ถาวรวัตถุต่างๆ อันเป็นสาธารณประโยชน์อยู่เสมอ เช่น ทรงสร้างและปฏิสังขรณ์วัดโพธิ์ทอง ตำบลบ่อโพง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อันเป็นวัดข้างบ้านที่ทรงประสูติและได้เคยทรงเรียนหนังสือที่วัดนี้แต่สมัยยังทรงพระเยาว์ 7 - 8 ชันษา ต่อมาได้ทรงสร้างอาคารเรียน โรงเรียนประชาบาล 2 โรง ทรงอุปถัมภ์การสร้างวัดแสงธรรมสุทธาราม อำเภอชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ ทรงสร้างโรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถระ) และสถานสงเคราะห์คนชรา วาสนะเวศม์ ที่ตำบลบ่อโพง อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และพระอนุสาวรีย์แห่งสุดท้ายที่ทรงริเริ่มไว้ ยังไม่ทันดำเนินการให้สำเร็จก็สิ้นพระชนม์เสียก่อน คือ การก่อสร้างโรงเรียนวัดราชบพิธ ถนนสนามไชย *** โรงเรียนวัดราชบพิธ เป็นโรงเรียนมัธยมสังกัดกรมสามัญศึกษา พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าพระอรุณนิภาคุณากร เจ้าอาวาสวัดราชบพิธพระองค์แรก ทรงตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.2428 และอยู่ในความอุปถัมภ์ของเจ้าอาวาสต่อมาทุกองค์ โรงเรียนวัดราชบพิธ ได้เจริญก้าวหน้ามาตามลำดับ มีครูและนักเรียนเพิ่มมากขึ้น เจ้าพระคุณ สมเด็จพระสังฆราช แต่ยังทรงดำรงสมณศักดิ์ที่พระจุลคณิศร ก็ได้เคยเป็นกรรมการจัดหาทุนสร้างอาคารเรียนขึ้นใหม่ถึง 3หลัง และเมื่อทรงเป็นสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เจ้าอาวาสวัดราชบพิธ องค์ที่4 ก็ได้อนุญาตให้กระทรวงศึกษาธิการรื้ออาคารภุชงค์ประทานวิทยาสิทธิ์ 1 แล้วสร้างใหม่เป็นตึก 3ชั้น แทน แต่ปัจจุบันโรงเรียนมีนักเรียนถึง 2,200 คน ขาดแคลนห้องเรียน ห้องปฏิบัติการ โรงอาหาร และบริเวณเล่นกีฬา ออกกำลังกาย ทางโรงเรียนได้ขออนุญาตจัดสร้างอาคารเรียนชั่วคราวแทรกอยู่ในบริเวณพุทธาวาสหลายหลัง ทำให้เกิดความไม่เรียบร้อยน่าดู เจ้าพระคุณ สมเด็จพระสังฆราช องค์อุปถัมภ์โรงเรียนได้ทรงพยายามที่จะหาทางคลี่คลายแก้ปัญหาอยู่ตลอดเวลา ต่อมาทรงทราบว่ากองทัพบกมีโครงการจะย้ายที่ตั้งหมวดคลัง กองยกกระบัตร กรมพลาธิการทหารบก ออกจากที่ตั้งเดิมริมถนนสนามไชย เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เนื้อที่ 9ไร่ 1งาน 46ตารางวา ออกไปรวมกับสถานที่ใหม่ของกรม ที่อำเภอปากเกร็ด จึงได้มีพระลิขิตถึง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ขอบิณฑบาตที่ดินราชพัสดุแปลงดังกล่าว มาจัดสร้างขยายโรงเรียนวัดราชบพิธต่อไป ในการนี้ พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ ผู้บัญชาการทหารบก ได้กรุณาชี้แจงขอความเห็นชอบจากคณะผู้บริหารกองทัพบก พร้อมใจที่จะทูนถวายสิทธิการใช้ที่ดินราชพัสดุแปลงดังกล่าว เป็นเครื่องสักการะและถวายเป็นพระกุศล เนื่องในวโรกาสมหามงคลสมัยที่ทรงเจริญพระชนมายุครบ 90 พรรษา
เขียนวันที่14 เดือนสิงหาคม พ.ศ.2564
โทร 0983699890 เบอร์ไลน์ 0805855611 Line ID vaya07 Facebook พรชัย เลาวะยานนท์
นายพรชัย เลาวะยานนท์
ธนาคารกสิกรไทย สาขาบิ๊กซี เพชรเกษม2 พุทธมณฑลสาย3 ออมทรัพย์ เลขที่บัญชี 020 - 1 - 33934 - 0
ธนาคารกรุงไทย สาขาเพชรเกษม 77/2 หนองแขม บัญชีออมทรัพย์ เลขที่บัญชี 191 - 0 - 68235 - 7
ธนาคารกรุงไทย สาขาเพชรเกษม 77/2 หนองแขม บัญชีออมทรัพย์ เลขที่บัญชี 191 - 0 - 68235 - 7
พรชัยประวัติเกจิอาจารย์ 1023/67 หมู่บ้านศรีเพชร ซอย21 ถนนเพชรเกษม106 แขวงหนองค้างพลู เขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร10160
คลิกที่ ที่อยู่ดูสถานที่ตั้งร้านพรชัยพระแท้
คลิกที่ ที่อยู่ดูสถานที่ตั้งร้านพรชัยพระแท้
✱พระทุกองค์ที่ระบุราคาไว้ในร้านออนไลน์นี้ ยังไม่คิดรวมราคาค่าบริการส่ง EMS อีก 50 บาท✱
![]() |
G3602 เหรียญสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสนมหาเถระ) สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่18 เนื้อทองแดง วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร เลขที่2 ถนนเฟื่องนคร แขวงราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 600 บาท |
![]() |
G3603 เหรียญสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสนมหาเถระ) สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่18 เนื้อทองแดง วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร เลขที่2 ถนนเฟื่องนคร แขวงราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 600 บาท |
![]() |
G3604 เหรียญสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสนมหาเถระ) สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่18 เนื้อกะไหล่ทอง วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร เลขที่2 ถนนเฟื่องนคร แขวงราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 600 บาท |
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น